Gelir Vergisi

‍

• Tanım: Gerçek kişilerin (şahıs işletmesi sahibi girişimciler gibi) bir takvim yılı boyunca elde ettikleri kazanç üzerinden hesaplanan vergidir.

‍

• Kim Öder: Serbest meslek sahipleri ve şahıs işletmesi sahipleri kazançları üzerinden gelir vergisi öder. Ücretli çalışanların vergisi de işvereni tarafından stopaj yoluyla peşin tahsil edilir.

‍

Beyan ve Ödeme: Gelir vergisi beyannamesi, bir sonraki yılın Mart ayında (genellikle 25 Mart’a kadar) verilir. Çıkan vergi, Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenir

‍

Katma Değer Vergisi (KDV)

‍

• Tanım: Mal ve hizmet satışlarında alıcıdan tahsil edilip devlete ödenen bir tüketim vergisidir. Örneğin bir e-ticaret satıcısı, sattığı ürünün fiyatına KDV ekleyip müşteriden tahsil eder.

‍

• Oranlar: KDV oranı genelde %1, %10 veya %20’dir. (Bazı temel ihtiyaçlar %1 veya %10, diğer ürün/hizmetlerde %20 oran uygulanır.)

‍

• Beyan ve Ödeme: KDV beyannamesi genellikle her ay düzenlenir ve izleyen ayın 28. günü akşamına kadar ilgili vergi dairesine verilir; vergi tutarı da aynı süre sonunda ödenir. Küçük işletmeler ve e-ticaret firmaları bazı koşullarda üç aylık dönemler halinde beyan da verebilir.

‍

Okumanızı Öneririz; EE-Ticaret Siteleri için Schema Markup (Yapılandırılmış Veri) Nedir?

‍

Stopaj Vergisi

‍

• Tanım: Maaş, kira, serbest meslek ücreti gibi ödemelerden ödeme yapan tarafından önceden kesilip devlet kasasına yatırılan vergidir. Yani geliri elde eden kişi yerine, geliri ödeyen taraf verginin bir kısmını peşin keser.

‍

• Örnekler: İşçi maaşları üzerinden gelir vergisi oranlarında stopaj kesilir; kiradan elde edilen gelirin ise brüt bedelinin %20’si kira stopajı olarak kesilir. Serbest meslek ödemelerinde de belirlenen stopaj oranları uygulanır.

‍

• Beyan ve Ödeme: Stopaj tutarı genelde aylık veya üç aylık muhtasar beyannamelerle beyan edilip ödemenin yapıldığı ay veya takip eden ay içinde vergi dairesine yatırılır

‍

 Damga Vergisi

‍

• Tanım: Kişiler ve kurumlar arasında yapılan sözleşme, fatura, makbuz gibi resmi kağıt belgeler üzerinden alınan vergidir. Resmî belgelerin geçerliliği için damga vergisi ödenir.

‍

• Örnekler: Kira sözleşmesi, iş sözleşmesi, ihale sözleşmesi gibi belgeler düzenlendiğinde, belge tutarı üzerinden binde olarak damga vergisi hesaplanır. Fatura veya makbuz düzenlenmesi durumunda da belirli tutarda damga vergisi kesilir.
  
  

Beyan ve Ödeme: Damga vergisi beyannamesi düzenlenen belgeyi takip eden ayın 23’üne kadar verilir, 26’sında ödenir. Kâğıt üzerinde düzenleme yapıldığı an vergilendirme başlar ve genellikle ilgili ayın sonunda vergi dairesine beyan edilip ödenir.

‍

Vergi Mükellefiyeti Nasıl Başlatılır?

‍

Girişimciler için vergi mükellefiyeti, bir işletme kurulduğunda ya da gelir elde edilmeye başlandığında devlete karşı doğan yasal bir sorumluluktur. Vergi mükellefi olmak, hem gelirlerin beyan edilmesini hem de vergilerin düzenli ödenmesini sağlar. Bu süreç, işin türüne göre farklı yollarla başlatılabilir.

‍

Vergi mükellefiyetini başlatmak için izlenmesi gereken temel adımlar:

‍

1.İşletme Türünün Belirlenmesi:

‍Öncelikle kurulacak işletmenin türü (şahıs şirketi, limited, anonim vb.) seçilmelidir. İşletme türü, hangi vergilere tabi olunacağını ve beyan dönemlerini belirler.

2.Vergi Dairesine Kayıt:

‍ İşletme türü belirlendikten sonra bağlı bulunulan vergi dairesine başvuru yapılır. Başvuru sırasında kimlik bilgileri, adres, faaliyet konusu ve imza beyannamesi gibi belgeler istenir.

3.Vergi Levhası Alınması:

‍Başvuru onaylandığında işletmeye ait vergi kimlik numarası oluşturulur ve sistemde vergi levhası düzenlenir. Vergi levhası, işletmenin kayıtlı olduğunu gösteren resmi belgedir.

4.Defter ve Beyanname Sürecinin Başlatılması:

‍İşletme açılışı tamamlandıktan sonra gelir, gider ve faturaların kaydedileceği defter türü belirlenir. Şahıs işletmeleri genellikle basit usul veya gerçek usul defter tutar.

5.e-Fatura ve e-Arşiv Sistemine Geçiş (Varsa):

‍ e-Ticaret yapan girişimciler veya belirli ciroyu aşan işletmeler, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) sistemine kayıt olarak e-Fatura ve e-Arşiv kullanmakla yükümlüdür. Bu adım vergi sürecini dijitalleştirir ve hataları azaltır.

6.Faaliyet Başlangıç Bildirimi:
İşletme faaliyete geçtiğinde, ticaret sicili veya vergi dairesi üzerinden faaliyet başlangıç bildirimi yapılır. Bu bildirimle birlikte işletme artık resmen vergi mükellefidir.

Düzenli Vergi Takibi Nasıl Yapılır?

‍

Girişimciler için düzenli vergi takibi, işletmenin mali sağlığını korumanın en önemli adımlarından biridir. Vergilerin zamanında beyan edilmemesi ya da ödenmemesi, cezalar ve faiz yükleriyle sonuçlanabilir. Bu nedenle gelir, gider ve beyannamelerin planlı bir şekilde takip edilmesi gerekir.

‍

Vergi takibini düzenli yapmak için izlenmesi gereken temel adımlar:

‍

Beyanname Takviminizi Oluşturun:

‍ Her verginin kendine ait bir beyan dönemi vardır.

‍

1.Gelir Vergisi: Yılda bir kez (Mart ayında)

‍
2.KDV: Aylık veya üç aylık

3.Stopaj (Muhtasar): Aylık veya üç aylık

4.Damga Vergisi: Aylık

Bu takvimi dijital bir ajanda veya hatırlatma sistemiyle planlamak, hiçbir beyanı kaçırmamanızı sağlar.

e-Devlet ve GİB Üzerinden Takip Edin:

‍

‍Vergi borçları, tahakkuk fişleri ve ödeme tarihleri Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) portalından veya e-Devlet üzerinden görüntülenebilir. Bu sistemler, son ödeme tarihlerini ve gecikme durumlarını da bildirir.

1.Dijital Muhasebe Sistemleri Kullanın:

‍e-Fatura, e-Arşiv ve e-Defter sistemleri, gelir ve giderlerin otomatik kaydını sağlar. Bu sistemler sayesinde beyannamelerin hazırlanması kolaylaşır ve hata payı azalır.

2.Mali Müşavir ile Düzenli İletişim Kurun:

‍Mali müşavir, vergi beyanlarını zamanında ve doğru şekilde yapmanızı sağlar. Düzenli iletişim, hem muhasebe kayıtlarının güncel kalmasını hem de vergi planlamasının sağlıklı yürütülmesini destekler.

3.Nakit Akışınızı Vergi Dönemlerine Göre Planlayın:

‍ Vergi ödeme dönemlerinde nakit sıkışıklığı yaşamamak için, gelirlerin bir kısmını vergi ödemeleri için ayırmak önemlidir. Bu sayede cezalı ödeme riskini ortadan kaldırabilirsiniz.

‍

e-Fatura ve e-Arşiv Kullanımının Vergi Açısından Önemi

‍

e-Fatura ve e-Arşiv, Gelir İdaresi Başkanlığı onaylı dijital fatura sistemleridir. Kağıt fatura ile aynı hukuki geçerliliğe sahip bu elektronik faturalar 2010’dan beri kullanılmakta. Türkiye’de belirli ciroya ulaşan tüm işletmeler için e-Fatura/e-Arşiv kullanımı yasal zorunluluk haline gelmiştir. Bu sistemler, kağıt masraflarını azaltırken vergi uyumunu artırır, işlem hatalarını düşürür ve beyan süreçlerini kolaylaştırır. Aşağıda e-Fatura ve e-Arşiv’in vergisel açıdan sağladığı başlıca avantajlar ayrıntılı şekilde incelenmiştir.

‍

e-Fatura Nedir?

‍

e-Fatura, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın belirlediği formatta hazırlanıp elektronik ortamda gönderilen faturalardır. Bilgisayar ortamında hazırlanan bu dijital faturalar, kağıt faturayla aynı hukuki geçerliliğe sahiptir. e-Fatura sistemi sayesinde işletmeler faturalarını anında karşı tarafa iletir, kağıt, baskı, zarf gibi masraflardan kurtulur. Ayrıca e-Fatura, vergi beyannamelerinin zamanında ve doğru iletilmesini sağlar; dijital kayıtlar Gelir İdaresi’ne otomatik aktarıldığı için beyan süreçleri hızlanır. Böylece işletmeler hem iş süreçlerini kolaylaştırır hem de vergi yükümlülüklerine uyumu artırır.

‍

e-Arşiv Avantajları

‍

e-Arşiv faturaları, e-Fatura mükellefi olmayan müşterilere düzenlenen elektronik faturalardır. e-Arşiv uygulamasının sağladığı başlıca avantajlar şunlardır:

‍

• Maliyet Tasarrufu: Kağıt, baskı, zarf ve posta giderleri ortadan kalkar. E-Arşiv faturaları dijital ortamda hazırlanıp iletilerek işletmelerin fatura maliyetlerini önemli ölçüde düşürür.

‍

• Zaman Tasarrufu: Faturalar anında ve güvenli bir şekilde elektronik ortamda iletilir. Düzenleme, gönderme ve alım süreçleri hızlanır; işletmeler ödemelerini hızlıca tahsil ederek nakit akışını iyileştirir.

‍

• Çevre Dostu: Kağıt kullanımını azaltır ve böylece çevresel sürdürülebilirliğe katkı sağlar. Kağıt faturanın üretimi, baskısı ve atık yönetimi süreçleri ortadan kalkar.

‍

• Kolay Arşivleme: E-Arşiv faturaları elektronik ortamda kolayca saklanabilir ve gerektiğinde hızlıca erişilebilir. Dijital arşivleme sayesinde manuel dosyalama zahmeti ortadan kalkar, kayıt düzeni sağlanır ve arşiv işlemlerinde iş gücü tasarrufu elde edilir.
  
  

Yasal Zorunluluklar

‍

Son düzenlemelerle e-Fatura ve e-Arşiv sistemleri geniş işletme kitleleri için zorunlu hale gelmiştir. 2025 itibarıyla birçok sektörde ve ciro seviyesinde e-Fatura kullanımı mecburidir (örneğin belirli ciroyu aşan e-ticaret ve gayrimenkul şirketleri). Yine 2025’ten itibaren KDV dâhil 3.000 TL ve üzeri tutarlı satışlar için e-Arşiv fatura kesmek zorunludur. Bu yasal zorunluluklar, işletmeleri vergi mevzuatına uyumlu olmaya yönlendirir. Dolayısıyla e-Fatura/e-Arşiv kullanmak, vergi denetimleri ve incelemelerinde işletmenin hızlıca uyum sağladığını gösterir. Bu sayede vergi uyum riski azalır, işlemler kolaylıkla kontrol edilebilir hale gelir.

‍

Vergi Denetimi Kolaylığı

‍

Dijital fatura sistemleri sayesinde vergi denetimleri daha hızlı ve eksiksiz gerçekleşir. e-Fatura ve e-Arşiv kayıtları, muhasebe yazılımlarıyla kolayca entegre olur; böylece denetçilerin incelemesi gereken bilgilere anında ulaşılır. Elektronik ortamda oluşturulan faturalar hata oranını azaltır ve kolayca izlenebilir. Süreçlerin otomasyonu zaman ve maliyet tasarrufu sağlar, arşivlerdeki tüm belgeler hazır olduğu için denetim aşamasında büyük kolaylık yaratır. Dolayısıyla e-Fatura/e-Arşiv kullanan işletmeler, denetim sırasında belge ibraz etmede ve veri doğrulamada avantaj elde eder.

‍

Kayıt Düzeni ve Arşivleme

‍

e-Fatura ve e-Arşiv sistemleri kağıtsız arşiv imkânı sunar. Basılı faturalarda 10 yıl saklama zorunluluğu vardır, bu da fiziksel arşivde karmaşaya neden olur. Oysa e-faturalar elektronik ortamda saklandığından arşivleme maliyetleri ve karışıklığı ortadan kalkar. E-Arşiv faturaları da dijital ortamda saklanarak kolay arşivlenir. İstendiğinde elektronik ortamda tek tıkla fatura bulunabilir, aranan bilgilere hızla erişilir. Bu düzen sayesinde kayıtlar eksiksiz tutulur, işletmeler hem vergi için gereken belgeleri hızlıca sunar hem de büyük veri tabanlarında arşiv yönetimini kolaylaştırır.

‍

Hata Riskini Azaltma

‍

Manuel faturalamada imla, tutar veya hesaplama hataları sıklıkla görülür. e-Fatura/e-Arşiv sistemlerinde faturalar bilgisayar ortamında hazırlandığından insan kaynaklı hata riski en aza iner. Yazılıma entegre şablonlar sayesinde fatura bilgileri otomatik olarak eksiksiz doldurulur, tutarsızlıklar ve hesaplama hataları azaltılır. Ayrıca muhasebe programları ile gerçek zamanlı veri paylaşımı, hataların anında fark edilmesini sağlar. Bu sayede hem fatura keserken hem de beyan ederken yanlış kayıt yapma riski minimuma indirilir.

‍

Vergi Beyan Kolaylığı

‍

Otomatik dijital kayıtlar, vergi beyannamelerini de büyük oranda kolaylaştırır. e-Fatura ile tüm satış ve alış fatura bilgileri Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine anlık girildiği için işletmenin vergiye esas gelir-gider verileri anında güncel olur. Böylece vergi beyannameleri doğru ve hızlı hazırlanır; beyan süreçleri hızlanır ve düzeltme ihtiyacı azalır. Özellikle KDV beyannamelerinde e-Fatura bilgileri doğrudan çekilebildiğinden her ay elle veri toplamak gerekmez. Bu durum, küçük işletmeler ve girişimciler için zaman kazandırır ve olası beyan hatalarının önüne geçer. Sonuç olarak e-Fatura ve e-Arşiv kullanımı, vergi mevzuatına uyumu kolaylaştırarak işletmelerin beyan süreçlerinde güven sağlar.

Vergi Beyannameleri Ne Zaman ve Nasıl Verilir?

‍

Vergi beyannamesi, işletmelerin elde ettiği gelirleri ve ödemesi gereken vergileri devlete bildirdiği resmi bir belgedir. Her vergi türü için farklı beyan dönemleri ve yöntemleri bulunur. Girişimciler, e-Ticaret yapan işletmeler ve küçük ölçekli firmalar için bu süreçlerin doğru ve zamanında yürütülmesi, cezai yaptırımlardan kaçınmak ve mali düzeni korumak açısından son derece önemlidir.

‍

1. Gelir Vergisi Beyannamesi

‍

• Ne Zaman Verilir: Her yıl 1 Mart - 25 Mart tarihleri arasında bir önceki yılın kazançları için verilir.

‍

• Nasıl Verilir: Beyannameler İnteraktif Vergi Dairesi veya Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) e-Beyanname sistemi üzerinden elektronik ortamda gönderilir.

‍

• Ödeme: Hesaplanan gelir vergisi, Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenir.
  
  

2. Katma Değer Vergisi (KDV) Beyannamesi

‍

• Ne Zaman Verilir: KDV beyannamesi her ayın bir sonraki ayının 28’ine kadar verilir.

‍

• Nasıl Verilir: e-Beyanname sistemi üzerinden dijital olarak iletilir.

‍

• Ödeme: Beyannamenin verildiği ayın 28’i son ödeme tarihidir.
  
  

3. Muhtasar (Stopaj) Beyannamesi

‍

• Ne Zaman Verilir: İşletmede çalışan varsa veya stopaj (örneğin kira, maaş, serbest meslek ödemesi) yapılıyorsa her ayın 26’sına kadar verilmesi gerekir.

‍

• Nasıl Verilir: e-Beyanname sistemi aracılığıyla dijital olarak beyan edilir.

‍

• Ödeme: Beyannamenin verildiği ay içinde ödenir.
  
  

4. Damga Vergisi Beyannamesi

‍

• Ne Zaman Verilir: Sözleşme, makbuz veya resmi belgeler üzerinden alınan damga vergisi, belgenin düzenlendiği ayı takip eden ayın 23’üne kadar beyan edilir.

‍

• Nasıl Verilir: e-Beyanname sistemi kullanılarak gönderilir.

‍

• Ödeme: Beyannamenin verilmesini takip eden 26’sına kadar ödenir.
  
  

5. Geçici Vergi Beyannamesi

‍

• Ne Zaman Verilir: Üçer aylık dönemler halinde (Şubat, Mayıs, Ağustos, Kasım) verilir.

‍

• Nasıl Verilir: e-Beyanname sistemi üzerinden gönderilir.

‍

• Ödeme: Beyan dönemini takip eden ikinci ayın 17’sine kadar yapılır.
  
  

6. Basit Usul Mükellefler İçin Beyan

‍

Basit usulde vergilendirilen küçük işletmeler, yıllık kazançlarına göre sadece yılda bir kez gelir vergisi beyannamesi verir. Beyan dönemi Mart ayıdır.

‍

7. e-Ticaret ve Dijital İşletmeler İçin Ek Bildirimler

‍

e-Ticaret yapan işletmelerin bazı özel bildirim yükümlülükleri vardır.

‍

• e-Arşiv ve e-Fatura kayıtları, GİB sistemine anlık olarak iletilir.
  
  

KDV ve gelir beyanları, dijital satış raporlarıyla birlikte elektronik ortamda beyan edilir.

‍

Küçük İşletmeler İçin Vergi Cezalarından Korunma Yöntemleri

‍

• Beyanname hatalarına dikkat edin: Vergi beyannamenizdeki yanlış veya eksik bilgiler, vergi denetiminde tespit edilirse ceza kesilmesine yol aça. Hesaplama ve veri girişlerini birkaç kez kontrol ederek bu hataların önüne geçin.

‍

• Zamanında beyan ve ödeme yapın: Vergi beyannamelerinizi ve ödemelerinizi son tarihlerde tamamlayın. Vergiler zamanında ödenmezse gecikme faizi ve ek cezai yaptırımlar uygulanır. Ödeme takvimi oluşturup hatırlatıcılar kullanmak gecikme faizi riskini azaltır.

‍

• Kayıt ve belge düzeni oluşturun: Tüm gelirleriniz için fatura, giderleriniz için makbuz ve belge düzenleyin. Gelir-gider kayıtlarınızı güncel tutmak, doğru beyanname vermenizi sağlar ve olası bir vergi denetiminde ceza riskini azaltır. Düzenli bir arşiv sistemiyle belgeleri her zaman ulaşılabilir tutun.

‍

• Vergi kontrol listesi hazırlayın: Vergi dönemindeki önemli tarihleri, beyanname kalemlerini ve gerekli evrakları içeren bir “vergi kontrol listesi” oluşturun. Her beyannameden önce bu listeyi gözden geçirmek, eksik evrak ya da işlem hatalarını önler. Planlı ilerlemek cezalardan kaçınmanıza yardımcı olur.

‍

• Mali müşavir veya uzman desteği alın: Vergi mevzuatı karmaşıktır; bir mali müşavirle çalışmak hataları en aza indirir. Uzman desteği sayesinde yasal değişikliklerden haberdar olur, beyanname hazırlığında yanlışların önüne geçer ve olası vergi cezalarından korunursunuz.
  
  

Bu önerileri uygulayan girişimciler, küçük adımlarla büyük fark yaratarak vergilerle ilgili sıkıntıları azaltabilir ve işletmelerini güvenle büyütebilirler.

‍

‍

‍

İlginizi Çekebilecek Yazılar

• Trendyol Satıcı Paneli Nedir? Kullanımı Hakkında Bilmeniz Gerekenler
• N11’de Nasıl Satış Yapılır?
• Hepsiburada’da Nasıl Satış Yapılır?
• Trendyol'da Satış Yapmak, Ücretsiz Trendyol Mağaza Açma Rehberi
• Amazon’da Satış Yapmak, Amazon’da Satış Nasıl Yapılır?
• Ozon’da Satış Yapmak İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
• E-ticaret Nedir? Nasıl Yapılır?